เมื่อถึงเวลายื่นภาษี หลายคนอาจสงสัยว่าเงินรายได้ประเภทใดบ้างที่ต้องเสียภาษีตามกฎหมายไทย ในบทความนี้ เราจะมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับ "เงินได้พึงประเมิน" ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการคำนวณภาษีส่วนบุคคลตามที่กรมสรรพากรกำหนด
เงินได้พึงประเมินคืออะไร
"เงินได้พึงประเมิน" หมายถึง รายได้ทุกประเภทที่ได้รับหรือพึงได้รับตามปีภาษี และเป็นรายได้ที่กฎหมายกำหนดให้ต้องนำมาคำนวณเพื่อเสียภาษี ซึ่งกรมสรรพากรได้ระบุไว้ชัดเจนถึงประเภทของเงินรายได้เหล่านี้ในประมวลรัษฎากร ซึ่งได้กำหนดไว้ทั้งหมด 8 ประเภท ได้แก่
เงินได้ประเภทที่ 1: รายได้จากการจ้างงาน
รวมถึงเงินเดือน ค่าจ้าง โบนัส เบี้ยเลี้ยง บำนาญ รวมถึงค่าเช่าบ้านที่นายจ้างให้ และมูลค่าของประโยชน์อื่น ๆ ที่ได้รับจากการจ้างงาน เช่น การได้รับประทานอาหารที่นายจ้างจัดให้
เงินได้ประเภทที่ 2: รายได้จากการทำงานอื่น ๆ
เช่น ค่าธรรมเนียม ค่านายหน้า โบนัส เบี้ยประชุม รวมถึงเงินที่ได้รับจากการทำงานเป็นที่ปรึกษาหรือในตำแหน่งงานต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นงานประจำหรือชั่วคราว
เงินได้ประเภทที่ 3: รายได้จากสิทธิหรือเงินรายปี
เช่น ค่าแห่งลิขสิทธิ์ ค่าแห่งกู๊ดวิลล์ เงินปีที่ได้รับจากพินัยกรรม หรือนิติกรรมอื่น ๆ
เงินได้ประเภทที่ 4: รายได้จากดอกเบี้ยและเงินปันผล
รวมถึงดอกเบี้ยจากเงินฝาก ดอกเบี้ยหุ้นกู้ เงินปันผลจากการลงทุน เงินโบนัสที่จ่ายแก่ผู้ถือหุ้น และผลประโยชน์อื่น ๆ ที่เกิดจากการถือหุ้นหรือพันธบัตร
เงินได้ประเภทที่ 5: รายได้จากการให้เช่าทรัพย์สิน
รายได้จากการปล่อยเช่าทรัพย์สินต่าง ๆ เช่น บ้าน ที่ดิน รถยนต์ รวมถึงผลประโยชน์ที่ได้จากการผิดสัญญาเช่าซื้อหรือการขายเงินผ่อน
เงินได้ประเภทที่ 6: รายได้จากวิชาชีพอิสระ
เช่น วิชากฎหมาย การแพทย์ วิศวกรรม สถาปัตยกรรม และการบัญชี เป็นต้น
เงินได้ประเภทที่ 7: รายได้จากการรับเหมา
เช่น การรับเหมาที่ผู้รับเหมาต้องลงทุนด้วยการจัดหาสัมภาระหรืออุปกรณ์สำคัญในงานนั้น ๆ
เงินได้ประเภทที่ 8: รายได้จากการทำธุรกิจ
รวมถึงรายได้จากการประกอบธุรกิจ การพาณิชย์ การเกษตร การอุตสาหกรรม การขนส่ง และการขายอสังหาริมทรัพย์
การคำนวณภาษีจากเงินได้พึงประเมิน
เมื่อผู้มีเงินได้ทราบถึงประเภทของเงินได้พึงประเมินแล้ว จำเป็นต้องนำมาคำนวณภาษีตามอัตราภาษีที่กำหนด ซึ่งแต่ละประเภทของรายได้อาจมีอัตราภาษีที่แตกต่างกันออกไป นอกจากนี้ยังมีสิทธิ์ลดหย่อนภาษีที่ผู้มีเงินได้สามารถนำมาลดภาระภาษีได้ตามกฎหมาย
ข้อควรระวังในการยื่นภาษี
การยื่นภาษีที่ไม่ถูกต้องอาจทำให้ต้องจ่ายภาษีเพิ่มเติมหรือมีค่าปรับ ดังนั้น ควรตรวจสอบข้อมูลให้ละเอียดถี่ถ้วนและเตรียมเอกสารที่จำเป็นให้ครบถ้วน หากมีความไม่แน่ใจเกี่ยวกับประเภทเงินได้พึงประเมิน ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านภาษีเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาในการยื่นภาษี
สรุป
"เงินได้พึงประเมิน" เป็นปัจจัยสำคัญในการคำนวณภาษีบุคคลธรรมดา ผู้มีเงินได้ควรทราบถึงประเภทของรายได้ที่ต้องเสียภาษี และดำเนินการยื่นภาษีอย่างถูกต้องตามกฎหมายไทย หากคุณต้องการศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับเงินได้พึงประเมิน สามารถเยี่ยมชมเว็บไซต์ของกรมสรรพากร
หากคุณเป็นเจ้าของธุรกิจหรือบุคคลธรรมดาที่ต้องการคำแนะนำด้านภาษีและบัญชีที่ถูกต้องและครบถ้วน iACC Professional ยินดีให้บริการด้านบัญชี ภาษี และการตรวจสอบบัญชี เราพร้อมช่วยคุณจัดการภาษีอย่างมีประสิทธิภาพ ปรึกษาเราได้ที่ www.iaccprofessional.com หรือโทร 086-345-0265